Καλαματιανός
Ο Καλαματιανός είναι ένας από τους πιο δημοφιλείς και διαδεδομένους παραδοσιακούς χορούς στην Ελλάδα, γνωστός για τον έντονο και ζωηρό χαρακτήρα του. Έχει τις ρίζες του στη Ρούμελη και το Μωριά και είναι ιδιαίτερα αγαπητός σε όλη τη χώρα. Ο Καλαματιανός έχει βαθιές ρίζες στην ελληνική παράδοση και ιστορία. Το όνομά του προέρχεται πιθανότατα από το γνωστό παραδοσιακό τραγούδι “Μαντήλι Καλαματιανό”, το οποίο αναφέρεται στην πόλη της Καλαμάτας στην Πελοπόννησο. Ο χορός αυτός λέγεται και “Συρτός” σε περιοχές όπως η Μακεδονία, η Θράκη και μερικά νησιά, όπου προφέρεται και ως “Καλαμαθιανός”.
Χορογραφία
Ο Καλαματιανός χορεύεται σε μουσικό μέτρο 7/8, το οποίο είναι χαρακτηριστικό του συγκεκριμένου χορού. Ο ρυθμός αυτός, γνωστός και ως “καλαματιανός ρυθμός”, αποτελείται από μια σειρά από βήματα που δίνουν στον χορό μια ρυθμική και ενεργητική αίσθηση. Το μουσικό μέτρο 7/8 διακρίνεται σε δύο φάσεις: 3+2+2, κάτι που του προσδίδει έναν μοναδικό και δυναμικό χαρακτήρα. Το χορευτικό σχήμα του Καλαματιανού είναι τόξο, με κατεύθυνση αντιωρολογιακή, δηλαδή αντίθετα από τη φορά του ρολογιού. Οι χορευτές σχηματίζουν ένα ημικύκλιο και κινούνται μαζί σε αρμονικές και συντονισμένες κινήσεις. Η διάταξη των χορευτών περιλαμβάνει γυναίκες ανάμεσα στους άντρες, με τον πρωτοχορευτή και τον τελευταίο χορευτή να είναι πάντα άντρες, αν και στα νησιά του Νοτίου Αιγαίου και την Κρήτη ο τελευταίος χορευτής είναι πάντα άντρας.
Η λαβή στον Καλαματιανό είναι από τις παλάμες στο ύψος των ώμων. Αυτή η λαβή επιτρέπει στους χορευτές να διατηρούν τον συντονισμό και την ισορροπία τους, καθώς κινούνται σε ρυθμικές και αρμονικές κινήσεις. Επιπλέον, σε μερικές περιοχές, ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια των Αποκριών, η λαβή μπορεί να είναι και από τους ώμους, προσδίδοντας έναν ακόμα πιο εορταστικό και απελευθερωμένο χαρακτήρα στον χορό.
Ο Καλαματιανός χορεύεται σε πολλές κοινωνικές και εορταστικές εκδηλώσεις, όπως γάμους, πανηγύρια, και τοπικές γιορτές. Με την πλούσια ιστορία και την ευρεία αποδοχή του, παραμένει ένας από τους πιο αγαπητούς χορούς στην ελληνική παράδοση.